11. Openbare Ruimte en Milieu

Beleidsmatige afwijkingen

Reiniging
Beleidsmatig zijn er drie zaken te melden:

1. Om de stijgende kosten van afval te beperken is besloten om de extra GFT-inzameling in de herfst te laten vervallen. Dit levert een besparing van de inzamelkosten op.

2. Vanwege het uitbreken van COVID-19 was het voor muziekverenigingen onmogelijk om oud papier in te zamelen. Het college heeft besloten de daaruit voortvloeiende inkomstenderving voor de verenigingen gedurende 3 maanden te compenseren Dit leidt tot extra uitgaven binnen dit programma.

3. Om de drukte op de milieustraat tijdens de intelligente lockdown aan te kunnen, zijn medewerkers vanuit andere teams uit het thema Buitenruimte ingezet. Vooral in het groenbeheer heeft dit tot achterstanden geleid die niet geheel in te halen zijn. Het gevolg is dat het kwaliteitsniveau van het groen in de buitenruimte dit jaar achter blijft.

Duurzaamheid
Het programma Duurzaamheid is vertraagd door drie oorzaken. Gezien de geringe reguliere formatieve ruimte  moet voor de uitvoering van het programma duurzaamheid veel gewerkt worden met een flexibele schil aan personeel. Dit levert in de praktijk veel wisselingen en discontinuïteit op. Hierdoor loopt het beleidsproces en de implementatie vertraging op. Daarnaast hebben ook de besluitvorming over het afwegingskader energielandschappen en het bod voor de RES veel aandacht een inzet van de ambtelijke organisatie gevraagd. Tot slot is het door corona intensiever om inwoners op afstand te bereiken. Er moet digitaal meer worden georganiseerd, wat ook meer tijd kost. De verwachting is dat de opgelopen vertraging niet meer wordt ingelopen eind 2020 en dat de werkzaamheden in 2021 worden uitgevoerd.

Capaciteitstekort
In algemene zin is er bij de uitvoering van fysieke werkzaamheden sprake van een capaciteitsprobleem dat van invloed is op de realisatie van beleidsvoornemens. De markt voor m.n. technisch personeel is op dit moment lastig. Het kost veel moeite om deze mensen te behouden en/of te werven. In het bijzonder gaat het om civiele projectleiders en beheerders bij wegen, rioleringen, verkeer, verlichting en kabels & leidingen etc. Voor de uitvoering van deze werkzaamheden moet steeds vaker een beroep worden gedaan op inhuurkrachten. Dit heeft dan weer effecten op de (dis)continuiteit en de snelheid waarmee geplande werkzaamheden kunnen worden uitgevoerd.

Wegen en verkeer - Openbare verlichting
In 2019 is gemeld dat de aanbesteding voor de vervanging van de openbare verlichting niet gelukt is. De bedoeling was om dit in 2020 te doen. Nader onderzoek heeft echter uitgewezen dat het verstandiger lijkt om bij de aanbesteding gebruik te gaan maken van een aparte beheermaatschappij en te werken met een concessieovereenkomst bij de vervanging en het beheer van de verlichting. Dit is complex om te organiseren. Als gevolg van deze wijziging lukt het niet om het dit jaar voor besluitvorming  aan de raad voor te leggen. De raad wordt hierover apart geïnformeerd. Besluitvorming is nu voorzien in Q1 van 2021.

Financiële afwijkingen

Openbaar groen € 98.000 N (I)
Ongediertebestrijding in bomen € 95.000 N (I)
De aanwezigheid van en overlast door de Eikenprocessierups is de laatste jaren sterk toegenomen. Het bestrijden om de overlast te beperken heeft geresulteerd in herhaalde overschrijdingen van het budget. Ook in 2020 waren er veel Eikenprocessierupsen in onze gemeente. Met de totale aanpak van preventie en bestrijding waren kosten gemoeid (€ 106.000 per jaar) die aanzienlijk hoger zijn dan het beschikbare budget. In de 1e bestuursrapportage is de overschrijding van € 95.000 al gemeld en in de meerjarenbegroting 2021 structureel opgenomen.
Diverse kleine afwijkingen (o.a. belastingen en verzekeringen) € 3.000 N (I)

Afval totale afwijking € 162.000 N (I)
Afval algemeen € 347.000 N (I)
Corona heeft grote invloed gehad op het gebruik van de milieustraat. De enorme drukte van maart tot juni is vooral opgevangen door collega's vanuit andere teams (zie onder Beleidsmatige afwijkingen).
De verwerking van de grote hoeveelheden afval zal naar verwachting € 28.000 aan extra kosten opleveren.
Daarnaast voorzien we € 17.000 aan hogere kosten voor de Kringloop doordat meer mensen gebruik maken van de ophaalservice van herbruikbare goederen en € 15.000 hogere inzamelkosten doordat op meer adressen afval wordt ingezameld (nieuwe woningen). Het doorbetalen van de vergoeding voor 3 maanden aan de verenigingen kost € 26.000. Met het schrappen van de extra herfstinzameling van GFT besparen we € 26.000 (zie ook onder Beleidsmatige afwijkingen). De eindafrekening van Nedvang voor de vergoeding van PMD over 2017 levert een nadeel van € 14.000 op. De hogere lasten voor belastingen en verzekeringen leveren een nadeel op van € 4.000.
Vanaf april krijgen gemeenten een vergoeding voor de inzameling van het PMD, maar doen niet meer de verwerking. De kosten van de verwerking en de vergoeding daarvoor komen te vervallen (zie hieronder). We ontvangen € 231.000 minder.
In de 1e bestuursrapportage is het vervangen van beschadigde en/of versleten kliko's gemeld. Er wordt alleen vervangen op afroep maar sinds 2019 merken wij een duidelijke toename in de aantallen. Dit komt doordat de eerste kliko's die uitgezet zijn (ruim 25 jaar geleden) het einde van hun levensduur bereiken. We verwachten dat de ingezette tendens zich de komende jaren voortzet. Dit jaar verwachten we dat de extra uitgaven € 20.000 bedragen waarmee nog geen rekening is gehouden in 2020. In de begroting 2021 is een jaarlijkse investering opgenomen.
In de 1e bestuursrapportage is de reguliere inzet van de BOA's voor de controle op het bijplaatsen van afval gemeld. Bij het omzetten naar de nieuwe inrichting van het financiële pakket is het al door de raad toegezegde jaarlijkse bedrag ten onrechte niet opgenomen in het budget voor Afval. Het gaat hier om een nadeel van € 18.000.
Afval AVU-contracten € 161.000 V (I)
De AVU heeft een conceptbegrotingswijziging 2020 aan de deelnemende gemeenten gestuurd waarin de financiële consequenties van diverse ontwikkelingen in de markt doorgerekend zijn: meer afkeur bij het grof restafval (€ 27.000), lagere vergoeding voor glas (€ 10.000 minder) en de lagere vergoeding voor papier (€91.000 minder). De verwerking van PMD wordt vanaf april niet door gemeenten verzorgd, waardoor die kosten € 360.000 lager zijn. Daar tegenover staat een lagere vergoeding vanuit het Afvalfonds (zie hierboven).
De navordering over 2019 van de AVU bedroeg per saldo € 39.000: restafval leverde meer kosten op dan oorspronkelijk geraamd (€ 28.000), en de opbrengst van papier was lager (€ 23.000). De verwerking van PMD viel € 12.000 goedkoper uit.
Gedurende de intelligente lockdown kon de inzameling van papier gedurende 4 maanden niet door de vrijwilligers van de verenigingen uitgevoerd worden. De inzet van beladers zal naar verwachting € 32.000 extra kosten.
Inkomsten reiniging en afvalstoffenheffing € 24.000 (V)
In de 1e bestuursrapportage hebben we gemeld dat de te verwachten inkomsten € 38.000 hoger zijn dan opgenomen in de begroting 2020. In de 2e bestuursrapportage zien we dat de inkomsten weliswaar nog steeds een voordeel opleveren van € 24.000 maar dit is minder hoog dan bij de 1e bestuursrapportage verwacht. Er is een lichte groei in het aandeel eenpersoonshuishoudens waardoor het aandeel meerpersoonshuishoudens daalt en relatief minder huishoudens het hogere tarief betalen.

Gladheidsbestrijding € 45.000 V (I)
Ombuiging inkoop € 43.000 V: budgetneutrale afwijkingen
Diverse kleine afwijkingen (belastingen, verzekeringen en kapitaallasten) € 2.000 V

Wegen en Verkeer  € 304.000 V (I)
Reclame-inkomsten € 42.000 N (I):
Door corona is de lopende aanbesteding stilgelegd met als gevolg het wegvallen van de inkomsten in de periode augustus t/m december t.w.v. € 27.000. Daarnaast heeft de huidige exploitant een verzoek gedaan om 3 maanden niet af te hoeven dragen; een bedrag van € 15.000.
Kapitaallasten: € 362.000 V (I)
Investeringen: Door vertraging van de aanbesteding van de openbare verlichting wordt de versnelde afschrijving openbare verlichting van € 340.000 doorgeschoven naar 2021 eveneens de onttrekking aan de algemene reserve van € 340.000. Er ontstaat eveneens een voordeel op de kapitaallasten van €22.000 door de herijking van de investeringen op wegen. Zie hiervoor de paragraaf Investeringen
Diverse kleine afwijkingen (o.a. belastingen en verzekeringen) € 16.000 N (I)